“Op de thee in Turkije”
Voordat we Turkije ingaan hebben we nog even onze lier opnieuw in/opgerold. De kabel bleek bij onze recovery actie op het strand gelust te zitten waardoor we niet de gehele lengte konden gebruiken. Even een check met Jip (Saris 4×4). ‘Hang maar aan een boom, in de vrijloop en zachtjes achteruit, wel zachtjes klonk het als waarschuwing nog’. Zo gezegd zo gedaan, alles weer in orde. Om 13.45 staan we, na wat achteraf zal blijken, onze laatste lekkere koffietjes, voor de Turkse grens. De weg voert ons over een smal bruggetje, dus worden we bloksgewijs toegelaten, daar vraagt nogal wat tijd. Dan Turkije in, 2 x ‘baggash kontrol’, hier en daar wat verhitte discussies met mensen die voor proberen te dringen, wij lezen gewoon rustig een boek. Het komt zoals het komt. Na bijna 5 uur (!) zijn we de grens gepasseerd.
Voor ons is een nieuw land toch altijd weer even wennen en we hebben als ‘protocol’ meteen contact te maken met mensen. We zien een groot winkelcentrum bij Kesan, zijn best moe en vragen aan de bewaking aldaar of we hier mogen overnachten. ‘Natuurlijk, geen probleem’. Allemaal super aardig hier. In een restaurant naast de Shell (de Burger King in de mall laat ik zelfs links liggen….) gaan we een hapje eten. We raken in gesprek met de eigenaar. Die heeft 20 jaar in Berlijn gewerkt, spreekt nog goed Duits. Als hij hoort van wat we gaan doen (Japan), dat we ook naar Trabzon gaan (daar is hij geboren), dan moeten we ook aan de Raki. Hij drinkt zelf geen alcohol, maar voor de rest hier iedereen wel. Turkse thee erbij, nog een extra fruitschaal van de baas als toetje en de uitnodiging om morgenvroeg weer thee te komen drinken met hem… Zo gaat dat hier dus! Mariska scoort tevens haar eerste recept voor het Bezielen op Wielen Wereldse Gerechtenboek. De chefkok komt het speciaal toelichten (ze heeft het in het Turks opgeschreven en brengt een bordje met ingrediënten). Wanneer we gaan loopt de eigenaar even mee naar buiten om te kijken naar waar we staan en verzekert ons dat als er problemen zijn we hem er altijd bij kunnen roepen. Hoeveel meer gastvrijheid wil je hebben! Ik slaap overigens heerlijk, door alle lawaai heen, Mariska iets minder. Die voelt wat spanning van een nieuw land en van ons avontuur.
Richting Istanbul. Eerst koffie, nou ja koffie… Wat boodschappen doen, thee met de restauranteigenaar en dan weer op weg. We besluiten toch maar Istanbul (in dit geval) rechts te laten liggen. Even rijden we verkeerd, komen we in een buitenwijk vast te staan omdat er 2 gasten tegen elkaar aan zijn gereden en de hele afslag blokkeren. Dan geldt het recht van de sterkste, dus gewoon doordrukken en brutaal zijn. Af en toe toeteren om te waarschuwen en niet te bang zijn. Gaat mij prima af. Zo komen weer op de goede route en zien de stad van de buitenkant. Mega huge, 14 miljoen inwoners… dat is een land in een stad! Daar gaan we maar niet in om te overnachten, doen we nog wel een keer met het vliegtuig. Wij zetten koers naar de Zwarte Zee, stoppen onderweg bij de Shell voor een vignet (voor autoweg en brug Bosporus) en leren ‘hallo’, ‘bedankt’ en ‘tot ziens’ in het Turks van de man aan de pomp. Even meeschrijven, lastig zat haha. Rond 16 uur zijn we in Sile, leuk vissersdorpje. We parkeren aan de haven en gaan er op uit, belanden zo in een leuk restaurant waar ze verse vis op de kaart hebben voor weinig. Toetje met tahin, soort crème brûlée en dan anders. Turkse koffie erbij? Ja, laten we dat maar proberen. Tja, maar niet meer doen dan. Dan is onze cafetière/doordrukkoffie nog beter en dat zien we eigenlijk als laatste redmiddel qua koffie dan. We posteren ons bussie een parkeerplaats verderop, aan de sportvelden. Da’s mooi, sintelbaan voor morgenvroeg bij de hand!
Prima geslapen, Mariska wat minder door het vele (uitgaans)lawaai en de moskee om 05.05 uur. De voorganger zong bovendien wat vals en iets te lang ;). Gisteravond nog bezoek gehad van de politie. Ze parkeerden naast ons, liepen om het bussie heen (wij lagen bovenin) en reden toen weer weg. In orde dus en geen prent ;). Om het af te leren en te proberen toch maar even een koffie halen; espresso en cappuccino. Beiden geen succes. Dat is hier afzien. Plannen maken voor de dag. We besluiten het gas er op te gooien en richting Trabzon te rijden. Da’s wel zo’n 950 km en dus erg lang sturen hier. We zien wel tot waar we komen. De wegen zijn echt top. Breed, ruim, veelal driebaans, ook door dorpen en steden heen! Lastig je snelheid te houden; dan 110, dan 90, 70, 50 (voor elke oversteekplaats en dat zijn er de nodige) en dan nog de trajectcontroles (jazeker) die per dorp of stad verschillen. Soms mag je 70, soms 80, soms zelfs 82…afijn opletten dus, zeker met al die politie op de been en de vele controles. Verder, wat moeten we zeggen van Turkije, dit noordelijke deel langs de Zwarte Zee? Van kleine golfplaten winkeltjes en restaurantjes tot mega grote shoppingmalls. Op plekken waar je ze niet verwacht. Van oude krotterige huisjes tot luxe nieuwbouwwijken. Waar je ze niet verwacht. Van kleine Turkse vlaggen op auto’s en aan balkons, tot mega grote vlaggen die sierlijk in een soort van vertraging wapperen. Op plekken waar je ze niet verwacht. Van oude barrels, ja zelfs paard en wagen tot hele dikke karren. Juist ja, waar je ze niet verwacht.
We rijden naar Samsun, onderweg wassen we ons bussie en kijken we uit naar koffie…vergeefse moeite. Overigens waren we gisteren bij een tankstation in een shoppingmall, wachtrijen bij de Starbucks?!? Is er dan geen Turk die bedenkt zo’n tentje zelf te beginnen of is dat vloeken in de Moskee? We treffen een echt klein Turks eethuisje. We nemen een dagschotel met karnemelk. Helemaal niks mis mee, erg lekker zelfs. We komen langs een printshop. Kijken of ze hier onze visa kunnen printen voor Azerbaijan. Ze spreken geen woord Engels maar gelukkig zijn de woorden ‘mail’ en ‘print’ universeel. Dus zij pakt de telefoon van Mariska over en mailt naar de shop, print het uit, mooi mapje er omheen, 75 cent afrekenen en klaar is Klara. Tegen beter weten in toch nog een koffie proberen….laatste keer, no go.
We gaan weer op pad, nu richting Terme. Een plek zoeken voor de nacht. Nog even een brood scoren voor nood, want we hebben besloten alleen nog maar een kleine tentjes de lokale gerechten te proberen (voor die bedragen kun je zelf niet gaan lopen sappelen). Op de parkeerplaats ontmoeten we Hasan. Een Duitser, zo zegt ie. We raken aan de praat en hij moet vreselijk lachen om ons verhaal. Verrückte Holländer… Dikke duim omhoog en toeterend rijden we weg. Op z’n Turks haha. We vinden, een voor hier, topplek. Okay, dicht aan de weg (lang leve de ‘sleepsoft’ oordoppen van Alpine!) en dicht aan de Zwarte Zee. Nog even iets over de mensen hier. Aardig, dat in ieder geval. Het feit dat ze geen Engels spreken maakt de mensen ook wat onzeker, maar iedereen probeert je wel te helpen. Het lijkt wel alsof je hier minder hoofddoekjes ziet dan bij ons. Als, dan vaak de oudere generatie. Ook zie je relatief weinig boerka’s en nikaabs enzo. Overheidsdienaren (dames) dragen wel een hoofddoek. Je ziet vriendinnen bij elkaar, net als bij ons, 2 wel met hoofddoek, 2 niet, wel veelal rokend ;). Eigenlijk wel een heel relaxed straatbeeld. Ook wijken met veel ‘oude mannetjes’ die spelen backgammon, en dragen een colbert (krijtstreep). Overal Turkse thee, potten op het vuur. Waar de Italianen even een espresso bar binnenlopen tussendoor, pakken ze hier een theetje. We zaten te eten bij een middelbare school, die ging uit. Mooi om te zien hoe global dat allemaal is. Allemaal mobiel, super hip en sommigen zelfs in cropped shirts, zo dus. Dat gezegd hebbende, staan we dus op ons plekkie en komen er steeds meer auto’s om ons heen. Tafeltjes worden uitgeklapt, biertje erbij, wat te eten, vuurtje en de lokale top 40 gaat op. En daar mogen wij allemaal gratis en voor niets van meegenieten! We starten de ochtend met hardlopen, doen wat fitness oefeningen aan ons fitnessstation en doen onze yoga oefeningen.
Op naar de dolfijnen, die zouden in de baai van Persembe ‘over elkaar heen buitelen’ volgens de reisgidsen. Om daar te komen kunnen we een wat kleinere kustweg rijden. Eerst doen we een Turks ontbijtje met alles er op en er an. Worstjes, frites, diverse kaasjes, vlees, pancakes met vleesvulling, paprika, pepers, tomaat, brood en honing, jam en siroop. Sapje erbij. Wonderlijke combi en erg smakelijk. Ontbijten doet men hier rond een uur of 10/11. De smalle weggetjes en oude dorpjes waar we doorkomen laten een ander Turkije zien. In de dorpjes zitten mannen te kaarten, we zien geen vrouw op straat. We worden als een bezienswaardigheid bekeken. Wij op reis en soms zien we mensen bv werken op het land waarvan we ons afvragen of ze ooit verder dan dit dorp zijn geweest. We voelen ons rijk dat wij dit kunnen en mogen doen. Onderweg naar de dolfijnenbaai komen we nog langs een Orthodoxe kerk. Ja, die staan hier ook, heel weinig dat wel. Persembe en de baai vallen vies tegen. Dit is weer het Turkije zoals we het tot nu toe gezien hebben. Hoge flats, brede straten, ongezellig, wel functioneel. Overigens geen dolfijn te zien! Zal wel aan het seizoen liggen. Onderweg hadden we al een goede slaapplek gespot, aan het strand. Daar rijden we naar toe terug. Inderdaad een goede stek. Ook populair bij de mensen hier, blijkt uit het af en aan rijden van autootjes. Dan komt men hier veelal een biertje drinken, wat kletsen, muziekje draaien en wat over het strand slenteren. Wel een zooitje hier, flessen, papier, plastic. Ook bij onze plek, geeft toch altijd een minder fijn gevoel. Dus pakken we een komo-zak en doen handschoentjes aan en gaan vuil verzamelen. Al snel hebben we een hele zak vol. Daar laten we het bij. We hadden het er al eens over om elke plek waar we staan schoner achter te laten dan we de plek hebben aangetroffen. Er staat een autootje iets verder op geparkeerd en de man in de auto bekijkt dit alles van een afstand. Wanneer hij weg rijdt komt hij naar mij toe en laat mij proeven van zijn zelfgemaakte snijbonen met knoflook. Heerlijk. Dan duwt hij mij de pot in de handen, ‘for joe, senkjoe…’. Hij stopt nog een keer en kijkt wat hij nog heeft; ’n appel’ en zijn ‘persoonlijke zakmesje’, krijg ik ook in mijn handen geduwd onder ‘senkjoe, senkjoe…’. Hij spreekt geen Engels, dus het is vooral handen schudden en danken. Het onweert en regent wat en we bouwen wat kleins te eten (het ontbijt heeft er in gehakt). Zijn we net klaar met eten stopt een auto pal voor ons bussie. Het is meneer senkjoe. Met eten! Hij brengt ons een schaal met soort van pancakes en een bakje met heerlijke, Turkse soort Gulash, stoofvlees, aardappels, lichte tomatensaus met verse peterselie. Dat smaakt echt voortreffelijk. Waar we dit allemaal aan te danken hebben? We zijn er stil van.
Relaxte opstart van de dag met een strandwandeling en wat oefeningen. Al vroeg komt er een busje met mannen aanzetten, de theepotten en barbecues worden geïnstalleerd, hun dag kan beginnen. Als de wind wat gaat draaien en de heerlijke geuren van het vuurtje met braadsels ons dakbedje in dreigen te waaien (waardoor wij waarschijnlijk de komende weken in een Turkse buitenkeuken slapen) is het voor ons tijd onze spullen te pakken en verder te reizen. Zwaaiend nemen we afscheid. Op pad naar Trabzon, met onderweg weer wat typische Turkse ontbijtgerechten, vanuit het bussie wat moskeeënfoto’s scorend, rijden we over de brede Turkse boulevardwegen. Vaak driebaans, dwars door alle dorpjes en steden heen. Het is hoogbouw wat de klok slaat, van zeer oud tot zeer modern, van bewoond tot onbewoond, van afgebouwd tot slechts het betonnen skelet. Aan de kustkant vaak parken, kermissen, speeltuinen en sportplaatsen/voetbal of basketbalveldjes. En overal druk, moeders met kinderen en jeugd. Dit is kennelijk de plek voor stads vertier. Wat eigenlijk ook niet zo gek is, gegeven alle hoogbouw. Overigens zitten de mannen veelal kaartend of backgammon spelend in theehuizen. In de buurt van Rize (hier komt de grote leider vandaan… en dat is duidelijk te zien aan al die posters, om de 10 meter één) stoppen we en parkeren we ons bussie voor, naar wij hopen, de laatste keer langs de ‘snelweg’. We doen ons tegoed aan een Turks buffet en ploffen neer op onze stoeltjes op de parkeerplaats met zicht op de Zwarte Zee. Dat dan weer wel. En af en toe wat gezang uit de moskee. In dit geval staan we tussen 3 moskeeën in die, zoals het op ons als leken overkomt, tegen elkaar opbieden. En dat is slaaptechnisch gezien geen fijne.
ps: de ene foto van mij op een stoeltje doet vermoeden dat we er rustig bij zitten…de andere laat de realiteit zien…
Wakker worden, naar buiten stappen en meteen horen ‘I love your car…, great car…’ en dan met z’n hand op z’n hart slaan’, da’s een leuke start van de dag! Vandaag naar de Turkse Alpen. Dat doen we via een uiterst aardig lunch tentje waar we de eerste gasten zijn die aan de grill willen (om 11.30 uur ;). Via google translate komen we er achter dat we 30 minuten moeten wachten voordat de grill heet is. Uiteraard geen probleem want tja, zonder kebab Turkije uit, zou wat al te gortig zijn (volgens Paul). Dit is in de buurt van Rize, waar de grote leider vandaan komt. Zoals eerder gezegd is dat te zien aan al die portretten, het is hier ook traditioneler. Meer gesluierde vrouwen, meer boerka’s, veel meer eigenlijk. Hier zijn de verhoudingen omgekeerd, 20% niet, 80% wel gesluierd of met boerka. Door naar de Turkse Alpen met mooie oude houten huisjes, boogbruggen, almen, authentieke dorpjes en dat gecombineerd met minaretten. Zo de beschrijving. Oh ja, en een raft en zipline walhalla. Er is daar ook een mooie, snelstromende rivier. Raften en ziplinen kun je hier zeker. Ware het niet dat je door een soort van rafting boulevard rijdt, kilometer of 10 lang het ene raft bedrijf na het andere. Hoe zal dat hier in de zomer zijn; combinatie raften en botsauto’s zo stellen wij ons voor. Dit is ook zowat de enige plek waar Engels gesproken wordt; raften and ziplinen, fun…! Wij laten dat aan ons voorbij gaan op zoek naar de almen en de houten huisjes en dorpjes. Niet gevonden 😉 Wel nieuwbouw houten hoogbouw (of beton met houten gevelbeplating?), geen alm ‘weit und breit’, wel souvenirwinkel na souvenirwinkel. Je kunt er bijvoorbeeld een kleine vuurtoren kopen (?!) of een miniatuur vleugel (?!). Dat zijn natuurlijk de originele souvenirs van hier (?!?). Gelukkig vinden we een paar plekjes, achteraf, met inderdaad die oude houten huisjes. Die zijn fraai, wel vervallen maar okay. We rijden nog een natuurpark in, betalen tol, rijden door en dan stopt opeens de weg. Afijn, prima zo, we gaan richting de grens, richting Georgië. Mooi geweest. Lang leve de overlander app die een verwijzing heeft naar een ‘redelijk stille site’. Laten we daar maar eens gaan kijken. Met free wifi en toiletten, douches zijn er niet. We zijn al snel tevreden nowadays. Wifi was goed, chai (thee) was ook goed, toiletten, tja wat zal ik zeggen. Best vreemd als wat je wegbrengt weer onder uit de pot onder je voeten wegstroomt. Maar goed, we zijn snel tevreden.
Het was lastiger om foto’s te maken omdat je eigenlijk alleen snelweg rijdt en niet zomaar kunt stoppen in het drukke verkeer. Turkije was voor ons een interessante ervaring. Alles in uitersten. In ieder geval dan de noordzijde. Mooi om gezien en meegemaakt te hebben. Georgië is onze volgende bestemming. En weer ontzettend fijn al jullie leuke reacties te lezen en te zien op zowel de site als op Polarsteps!!